فواید مصرف سبزیجات و صیفی جات

فواید مصرف سبزیجات و صیفی جات

سبزي به قسمت هاي مختلف قابل خوردن گياهان علفي يكساله، دو ساله. يا چند ساله اعم از برگ، دمبرگ، ساقه، ميوه، گل و يا قسمت هاي زيرزميني آن ها اطلاق مي گردد. بنابراين سبزيكاري عبارت از توليد گياهاني است كه به منظور استفاده از قسمت هاي مختلف آن ها جهت تغذيه انسان كشت مي گردند. پرورش سبزي ابتدا به صورت توليد در سطح خانواده و رفع نيازهاي شخصي بود. همزمان با گسترش شهرها و ازدياد جمعيت و افزايش تقاضا كشت و پرورش آن در سطوح گسترده تر ادامه پيدا كرد. سبزيجات نه تنها به خاطره مزه و طعم مطلوب و دارابودن ارزش غذايي فراوان مورد توجه هستند. بلكه مقدار ماده غذايي توليدشده به وسيله سبزيجات در واحد سطح در مقايسه با ساير محصولات كشاورزي به مراتب بيشتر است. علاوه بر اين فواید مصرف سبزیجات داراي رشد سريع بوده و در مقايسه با ساير نباتات كشاورزي زمان محدودي زمين را اشغال می­نمايند.

محدوديت ها و مشكلات موجود در تهيه و توليد سبزي عبارتند از:

• بالابودن درصد آب
• كار زياد براي توليد و حمل و نقل
• فساد سريع در حين حمل و نقل و ذخيره در انبار

ارزش غذايي

سبزي نقش مهمي در برنامه غذايي بشر دارد. و كمبودهاي موجود در ساير مواد غذايي به وسيله افزودن سبزي جبران مي گردد.

ساير ارزش هاي سبزي به قرار زير است:

1. خنثي كردن مواد اسيدي حاصل از هضم غذاهاي حيواني مانند گوشت.

2. سبزي­ ها به علت دارابودن سلولز و ساير مواد غيرقابل جذب و آب فراوان حجيم بوده و باعث تسريع هضم ساير مواد غذايي ميگردند.

3. سبزيجات حاوي مقدار زيادي املاح بوده و عناصر مورد لزوم بدن را تأمين مي ­نمايند.

املاح موجود در سبزيجات به ترتيب مقدار عبارتند از:

• كلسيم: برگ شلغم، كلم، اسفناج، لوبيا، كرفس
• فسفر: نخود سبز، ذرت شيرين، سيب زميني
• آهن: اسفناج، نخود سبز، برگ شلغم

4. ارزش ديگر سبزيجات در تأمين ويتامين­ هاي مورد نياز بدن مي ­باشد. چنانچه مي ­دانيد ويتامين­ ها دسته­ اي از مواد مورد احتياج انسان هستند. كه به مقدار كم درتنظيم اعمال حياتي بدن دخالت دارند23درصد (ويتامينA)، 20 درصد (ويتامينC). و مقدار قابل توجهي ويتامين (B1تيامين)، نياسين و اسيد فوليک به وسيله سبزيجات تأمين مي­ گردد.

ويتامين هاي مهم موجود در سبزيجات عبارتند از:

• ويتامينA : هويج، اسفناج، سيب زميني شيرين، گوجه فرنگي
• ويتامين (B1تيامين): نخود سبز، مارچوبه، سيب زميني، اسفناج
• ويتامين (C اسيد اسكوربيك): برگ شلغم، فلفل سبز، اسفناج، مارچوبه

وجود برخي ويتامين­ ها در سبزيجات به حدي است كه مصرف آن تكافوي نيازبدن را مي ­نمايد. به عنوان مثال مردي به وزن 70 كيلوگرم،  5000IU ويتامين Aاحتياج دارد. كه با خوردن فقط 100 گرم هويج بيش از اين مقدار يعني 12000IU ويتامين A توليد مي ­شود. و در مورد ويتامين C احتياج بدني فرد مزبور 75 ميلي­ گرم است كه 100 گرم برگ شلغم 136 ميلي­ گرم. و 100 گرم فلفل سبز 120 ميلي ­گرم ويتامين C دارا مي ­باشند.

5. سبزيجات در تأمين پروتئين و قند از اهميت زيادي برخوردار نيستند. اما برخي دانه­ هاي خشك مانند لوبيا، نخود و عدس داراي مقدار زيادي پروتئين بوده و مي­ توانند كمبود پروتئين حيواني را كه گاه باعث بيماري­ هاي شديد مي­ شوند تا اندازه ­اي جبران نمايند. سيب­ زميني، سيب­ زميني شيرين و هويج نيز منبع مهمي از كربوهيدارت­ ها مي­ باشند.

منابع

1- آل مذكور ،شهین – سبز کاری(جزوه درسی)دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشکده کشاورزی(1375)

2- خوشخوی،مرتضی – شیبانی، بیژن و دیگران – اصول باغبانی(1380) انتشارات دانشگاه شیراز

3- دانشور، محمدحسین – سبز کاری عمومی (جزوه درسی)دانشگاه شهید چمران اهواز- دانشکده کشاورزی ومنابع طبیعی (1375)

4- سبزي كاري در خانه ­هاي روستائي – سازمان جهاد كشاورزي خوزستان(ترويج و نظام بهره برداري) سبزي كاري – سازمان جهاد كشاورزي يزد حوزه ترويج و نظام بهره برداري. تهيه و تنظيم: ژاله عطار.

سایر مطالب علمی را مجله اگروموج مطالعه کنید.

ویدئو های چنل های آپارات و یوتوب اگروموج را از دست ندهید.